Kontrast
Wielkość czcionki

Obchody 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego

40 lat temu miały miejsce wydarzenia, które trwale zapisały się w historii Polski. Pacyfikacja Kopalni Wujek i wprowadzenie stanu wojennego miały niebagatelny wpływ na ówczesne społeczeństwo i kierunek zmian zachodzących w kolejnych latach. 28 listopada 2021, koncertem w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, rozpoczynają się uroczyste obchody pod hasłem „Łączy nas wolność”.

Obchody 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce

W roku 2021 świętujemy 40. rocznicę wydarzeń, które trwale zapisały się w historii Polski. Wydarzenia dramatyczne przeplatały się z tymi dającymi nadzieję. Data pacyfikacji Kopalni Wujek w pamięci Polaków to jeden z najczarniejszych dni w historii. Rok 1981 to jednak także pozytywne zjawiska, fenomen Solidarności i kamienie milowe osiągnięte na drodze do wolności.

Dla upamiętnienia wydarzeń roku 1981 Biuro Programu „Niepodległa” wspiera zainicjowaną przez Instytut Pamięci Narodowej akcję „Zapal Światło Wolności”. Aby dołączyć do niej wystarczy zapalić symboliczną świecę 13 grudnia 2021 o godz. 19:30. Można tego dokonać:

Kampania nawiązuje do gestu, jaki wobec Polaków żyjących w stanie wojennym w Wigilię Bożego Narodzenia 1981 roku wykonały rzesze mieszkańców ówczesnego wolnego świata. Organizatorzy mają nadzieję, że światełko pojawi się w oknach domów, urzędów, szkół i innych instytucji. W akcję włączą się najwyższe władze państwowe podczas uroczystości na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego. Będzie ona transmitowana w TVP1 o godzinie 19:30. W akcję „Zapal światło wolności” włączą się m.in. Kancelaria Prezydenta RP, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Urzędy Wojewódzkie oraz media lokalne i ogólnopolskie.

plakat wydarzenia

Aby przybliżyć historię stanu wojennego Instytut Pamięci Narodowej przygotował ponad 140 wydarzeń w całej Polsce. Wystawy, koncerty, debaty, konferencje naukowe, konkursy, gry miejskie, seminaria, rekonstrukcje historyczne, projekcje filmów i promocje książek będą przypominać o wydarzeniach lat 1981-1983. Razem upamiętnijmy ofiary stanu wojennego.

Koncert w NOSPR – 40. rocznica pacyfikacji Kopalni „Wujek”

28 listopada 2021 roku w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia odbył się koncert wprowadzający w obchody rocznicowe wydarzeń z 1981 roku. Hołd górnikom, ofiarom tragicznej pacyfikacji Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek”, oraz ich rodzinom oddał podczas koncertu w Katowicach wybitny tenor Andrea Bocelli. Rodziny górników, świadków i ofiar wydarzeń, osób strajkujących, rannych, poległych i represjonowanych w stanie wojennym zasiadły na sali.

Koncert został przygotowany z inicjatywy środowisk górniczych. Jego organizatorem było Biuro Programu „Niepodległa” we współpracy z NSZZ „Solidarność” regionu Śląsko-Dąbrowskiego, Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu oraz Miastem Katowice, a także przy wsparciu NOSPR, Stowarzyszenia Pokolenie, Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności oraz Społecznego Komitetu Pamięci Górników KWK „Wujek” w Katowicach Poległych 16 grudnia 1981 r. Projekt finansowano ze środków budżetu państwa w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości.

Cykl „My z Wujka” – portal i podcasty Radia Katowice

Radiowy cykl dokumentalny „My z Wujka” to 100 minut historii. 10 odcinków po 10 minut przybliża sylwetki 9 górników poległych w pacyfikacji KWK „Wujek” (Józefa Czekalskiego, Józefa Krzysztofa Gizy, Joachima Gnidy, Ryszarda Gzika, Bogusława Kopczaka, Andrzeja Pełki, Zbigniewa Wilka, Jana Stawisińskiego i Zenona Zająca) oraz relacjonuje tragiczne wydarzenia 16 grudnia 1981 godzina po godzinie. Odcinki będą emitowane na antenie w dni robocze, od piątku 3 grudnia do czwartku 16 grudnia, o godzinie 16:35.

baner portalu

Dla poszukujących więcej informacji Polskie Radio Katowice uruchomi także specjalną platformę multimedialną pod adresem wujek.radio.katowice.pl. Oprócz wszystkich odcinków cyklu radiowego, udostępnione tam zostaną archiwalia dotyczące pacyfikacji kopalni Wujek oraz zdjęcia. Całość uzupełni 10 krótkich filmów odnoszących się do 40. rocznicy pacyfikacji kopalni Wujek: np. spacer historyczny ze świadkiem wydarzeń Stanisławem Płatkiem, zwiedzanie Centrum Wolności i Solidarności czy relacja z uroczystości rocznicowych. Projekt sfinansowano ze środków budżetu Państwa w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości.

Koncert  „A my nie chcemy uciekać stąd” w Warszawie

Koncert upamiętniający 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce odbędzie się także w Warszawie. W niedzielę 12 grudnia 2021r. o godzinie 21:00, w Teatrze Palladium utwory o charakterze patriotycznym upamiętnią dramatyczne wydarzenia roku 1981 – nocne aresztowania, strach, ofiarność, determinację i opór. Przed publicznością wystąpią: Jan Pietrzak, Paweł Kukiz, Kasia i Darek „Maleo” Malejonek, Miłka Małecka, Marcin Styczeń, Basia Pospieszalska, Wojciech Cugowski, Dorota Sacewicz i Norbert „Smoła” Smoliński. Akompaniować im będzie Zespół Art.–G Band pod dyrekcja Artura Grudzińskiego, a wspomnieniami z tamtych dni podzieli się ks. Józef Maj. Autorem projektu jest Sławomir J. Sokołowski.

plakat wydarzenia

Wstęp na wydarzenie jest wolny. Darmowe wejściówki można pobrać z internetu. Dla pozostałych osób dostępna będzie transmisja online na stronach internetowych: niepodlegla.gov.pl, fundacjauv.org.pl i uniwerek.tv.

Patronat medialny nad koncertem objęły Telewizja Republika, Radio Wnet, niezależna.pl i Polskie Radio RDC. Projekt jest finansowany ze środków budżetu Państwa w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości.

#Historia naszej wolności – projekt Wojewody Mazowieckiego

Wojewoda Mazowiecki realizuje kampanię edukacyjno-informacyjną. Opowiada ona o drogach Polaków do wolności. Pierwsza część, o historii roku 1920 i wojnie polsko-bolszewickiej, miała premierę w zeszłym roku. Na edycję 2021 składa się opowieść o najnowszej historii Polski. Przypominane są wydarzenia, które miały miejsce w latach: 1946, 1956 i 1981.

14 grudnia 2021 odbyła się uroczysta premiera filmu „#Historia naszej wolności – Rok 1946”. Towarzyszyło mu wygłoszenie wykładu „Konspiracyjne organizacje młodzieżowe z lat 80-tych w walce przeciwko ustrojowi komunistycznemu” i ogłoszenie wyników konkursu Wojewody Mazowieckiego skierowanego do dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych na najlepszy reportaż literacki opisujący wydarzenia z 1946, 1956 lub 1981 roku. W arkadach budynku Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie przy placu Bankowym 3/5 została otwarta wystawa „Druki ulotne drugiego obiegu w okresie PRL–u”.

40. rocznica pacyfikacji Zakładów Mechanicznych „Gorzów”

16 grudnia 1981 spacyfikowano Zakłady Mechaniczne „Gorzów”, które były częścią Zakładów Ursusa. Robotnicy strajkowali w związku z wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego i internowaniem działaczy Solidarności. Strajk rozpoczął się dzień wcześniej i wzięła w nim udział prawie połowa załogi. Nie udało się rozwiązać go w toku negocjacji, więc ostatecznie bramę hali zakładów sforsował czołg, wypuszczono gaz łzawiący i bito strajkujących z użyciem pałek. Zatrzymano kilkadziesiąt osób.

Ekran tytułowy Projektu Grudzień 81 dostępnego na stronie gazetalubuska.pl/grudzien-81/re.

„Gazeta Lubuska” włącza się w upamiętnienie tych wydarzeń. W specjalnym dodatku do pisma 13 grudnia 2021, zatytułowanym „Gaz pod bramą”, będzie można przeczytać wywiady ze świadkami wydarzeń, poznać zebraną historię wydarzeń i zobaczyć mało znane zdjęcia. Na stronie wydawnictwa przygotowano quiz online, który pozwoli sprawdzić swoją wiedzę o wydarzeniach z grudnia 1981 roku. Pacyfikacji Ursusa jest także poświęcony projekt „Grudzień 81”, który można znaleźć w internecie pod adresem: gazetalubuska.pl/grudzien-81. Projekt jest realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości.

Uczcijmy razem pamięć ofiar wydarzeń 1981 roku.